Routekaart natuurwetenschappelijk onderzoek voor archeologen
Project
Samen Kennis Maken
STICHTING INFRASTRUCTUUR KWALITEITSBORGING BODEMBEHEER | SIKB
Het archeologisch onderzoeksveld kent veel verschillende spelers. Zij zijn zzp-er en/of werken op universiteiten, bij gemeentelijke en provinciale overheden, bij archeologische bedrijven en de RCE. Het project ‘Samen Kennis Maken’ is bedoeld om de dialoog tussen de verschillende spelers in het archeologische onderzoeksveld te faciliteren door de kennisinfrastructuur beter te ontsluiten. Een overzicht van deze infrastructuur ontbreekt nu, terwijl daar wel grote behoefte aan is bij vraaggericht onderzoek.
Doel van het project is een overzicht bieden van relevante onderzoekstechnieken en voorzieningen, inclusief een overzicht waar de bijbehorende faciliteiten en expertise te vinden zijn. Dit overzicht beperkt zich niet tot de bekende technieken zoals DNA-, isotopen-, OSL-, 14C-datering, micromorfologie en XRF-onderzoek, maar geeft ook zicht op mogelijkheden zoals technisch onderzoek, referentiecollecties en andere voorzieningen die minder bekend zijn in het archeologische veld. Hiermee krijgen archeologisch onderzoekers meer inzicht in het instrumentarium dat natuurwetenschappelijk onderzoek te bieden heeft.
Natuurwetenschappelijk onderzoek kan een belangrijke bijdrage leveren bij vraagstukken over de mens in het verleden, die aan de hand van de materiële cultuur beantwoord kunnen worden. Het gaat dan om vraagstukken over bijvoorbeeld migratie, rituelen, voedselvoorziening en wonen, naast kwesties over datering en conservering van archeologische objecten.
Resultaat van het project is de ontwikkeling van de website www.vindhetverleden.nu. Deze ‘Gouden Gids +’ is een slimme wegwijzer voor natuurwetenschappelijk onderzoek in de Nederlandse archeologie. Deze website brengt iedereen die geïnteresseerd is in archeologie, zowel professionals als leken, in contact met specialisten en hun methoden. Hier is zichtbaar welke verhalen en kenniswinst de gebruikte methode heeft opgeleverd. De zoekfunctie van het platform is uniek en maakt het mogelijk om op toegankelijke wijze specialisten te vinden die een vondst of monster nader kunnen onderzoeken. Omgekeerd kunnen natuurwetenschappelijk onderzoekers hun onderzoekstechnieken presenteren. Op het platform zijn alle thema’s te vinden uit de Nederlandse Onderzoeksagenda Archeologie (NOaA, versie 2.0) in combinatie met een groeiend aantal inspiratieverhalen.
www.vindhetverleden.nu wordt in de praktijk gebracht in de Kennisdialogen die SIKB en RCE organiseren in het kader van het project Samen Kennis Maken. In 2023 en 2024 hebben vijf Kennisdialogen plaats gevonden en voor 2025 staat weer een aantal op het programma.
Op 27 juni 2025 is het grote Archeo Science Festival gepland, waar onder andere alle E-RIHS projecten op het gebod van archeologie aan bod komen.